Czym jest limfadenektomia pachwinowa i kiedy jest stosowana?
Limfadenektomia pachwinowa, zwana także wycięciem węzłów chłonnych pachwinowych, jest zabiegiem chirurgicznym polegającym na usunięciu węzłów chłonnych z okolicy pachwinowej. Najczęściej procedurę tę wykonuje się w przypadku podejrzenia lub potwierdzenia przerzutów nowotworowych do tych węzłów, przede wszystkim z powodu czerniaka skóry, raka narządów płciowych (takich jak rak sromu, penisa), a także innych nowotworów, które mogą dawać przerzuty w tej okolicy ciała.
Usunięcie węzłów chłonnych pachwinowych ma za zadanie zahamowanie dalszego rozprzestrzeniania się komórek nowotworowych oraz dokładne określenie stadium choroby. Dzięki temu możliwe jest dobranie skuteczniejszej terapii uzupełniającej, co znacząco poprawia rokowania pacjenta.
Rodzaje limfadenektomii pachwinowej
W praktyce klinicznej wyróżnia się dwa podstawowe typy limfadenektomii pachwinowej: powierzchowną i głęboką. W przypadku limfadenektomii powierzchownej chirurg usuwa tylko powierzchownie położone węzły chłonne, natomiast w limfadenektomii głębokiej usuwa się także węzły umieszczone głębiej, często również te znajdujące się wzdłuż dużych naczyń krwionośnych. Decyzja o rodzaju wykonywanego zabiegu zależy od stopnia zaawansowania nowotworu, lokalizacji i liczby zajętych węzłów oraz indywidualnych wskazań pacjenta.
Jak wygląda przygotowanie pacjenta do limfadenektomii pachwinowej?
Przed zabiegiem konieczne jest wykonanie kompleksowych badań diagnostycznych obejmujących tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, ultrasonografię oraz często biopsję cienkoigłową, która pozwala na dokładne potwierdzenie obecności komórek nowotworowych w węzłach chłonnych.
Pacjent powinien poinformować lekarza o wszystkich chorobach przewlekłych oraz zażywanych lekach, zwłaszcza wpływających na krzepliwość krwi, takich jak aspiryna czy leki przeciwzakrzepowe. Zwykle konieczne jest odstawienie takich leków na kilka dni przed operacją. Bardzo ważnym aspektem przygotowania jest również profilaktyka antybiotykowa, która zmniejsza ryzyko infekcji pooperacyjnej.
Przebieg zabiegu limfadenektomii pachwinowej
Zabieg limfadenektomii pachwinowej przeprowadza się najczęściej w znieczuleniu ogólnym. Chirurg wykonuje nacięcie skóry w okolicy pachwiny, usuwa zaplanowaną grupę węzłów chłonnych, a następnie precyzyjnie zamyka miejsce operacji szwami chirurgicznymi. Operacja trwa średnio od 1 do 3 godzin, a czas jej trwania zależy od zakresu zabiegu i liczby usuwanych węzłów chłonnych.
W trakcie operacji lekarz dokładnie bada także sąsiadujące tkanki, aby upewnić się, że usunięto wszystkie potencjalnie zajęte przez nowotwór struktury. W miejscu operacyjnym często pozostawia się dren, który ma za zadanie odprowadzać płyny surowicze oraz zmniejszać ryzyko obrzęku i infekcji.
Możliwe powikłania po wycięciu węzłów chłonnych pachwinowych
Limfadenektomia pachwinowa, choć kluczowa dla zatrzymania rozprzestrzeniania się nowotworu, niesie ze sobą ryzyko wystąpienia różnych powikłań. Do najczęstszych z nich należą infekcje rany pooperacyjnej, krwiaki oraz obrzęki limfatyczne. W wielu przypadkach może dojść także do powstania obrzęku limfatycznego kończyn dolnych, czyli limfedemy. Obrzęk limfatyczny pojawia się, gdy usunięcie węzłów chłonnych zaburza naturalny przepływ limfy w kończynach dolnych, powodując ich znaczne powiększenie i uczucie ciężkości.
Innymi możliwymi powikłaniami są uszkodzenia nerwów w okolicy operowanej, co może skutkować drętwieniem, bólem, pieczeniem czy nawet upośledzeniem ruchomości kończyn dolnych. Powikłania te są zazwyczaj przejściowe, lecz w nielicznych przypadkach mogą być trwałe, wymagając dalszego leczenia i rehabilitacji.
Jak radzić sobie z obrzękiem limfatycznym po limfadenektomii?
Obrzęk limfatyczny, czyli limfedema, jest jednym z najczęstszych i najbardziej uciążliwych skutków ubocznych limfadenektomii. W leczeniu tego schorzenia kluczową rolę odgrywa odpowiednio dobrana terapia uciskowa oraz fizjoterapia, która obejmuje masaże limfatyczne, drenaże oraz ćwiczenia usprawniające przepływ chłonki.
Pacjentom rekomenduje się także noszenie specjalistycznych wyrobów uciskowych, takich jak pończochy czy rajstopy uciskowe, które znacząco redukują obrzęki. Ważne jest również unikanie nadmiernego obciążania kończyn, regularne ćwiczenia oraz prowadzenie zdrowego stylu życia, co ogranicza ryzyko powstawania dalszych powikłań.
Życie po limfadenektomii – na co zwracać uwagę?
Po zabiegu usunięcia węzłów chłonnych pachwinowych pacjenci powinni regularnie kontrolować stan zdrowia u specjalisty onkologa, dermatologa czy chirurga naczyniowego. Systematyczne wizyty kontrolne oraz badania diagnostyczne pozwalają na szybkie wykrycie ewentualnego nawrotu choroby lub pojawienia się nowych zmian nowotworowych.
